Niet woensdag of niet zondag, maar op donderdag stemmen voor Europa: hoe zit dat?
KAAG EN BRAASSEM - Het is weer zover, we mogen opnieuw naar het stemlokaal. Niet voor de gemeente, de provincie of de Tweede Kamer: dit keer staan de Europese verkiezingen op het programma. Wij stemmen overigens een paar dagen eerder dan andere landen in Europa. Waarom is dat? Waarom stemmen wij al op donderdag, terwijl bijvoorbeeld Fransen zondag naar het stembureau gaan?
Wie zich een beetje inleest in de Europese verkiezingen, ziet dat Nederland als eerste land naar de stembus gaat. Andere landen zoals Malta, Ierland, Duitsland, Spanje en Portugal gaan allemaal een dag later, of zelfs op zondag pas naar de stembus. Hoe zit dat?
Volgens de Kiesraad zijn er eigenlijk twee simpele redenen te noemen. Normaal gesproken is het ook zo dat er in Nederland altijd op woensdag gestemd wordt. 'Maar in de Europese Akte voor de verkiezing van het Europees parlement staat dat er altijd in een periode van donderdag tot zondag gestemd gaat worden', vertelt een woordvoerder van de Kiesraad.
'Zondagsrust eerbiedigen'
'En we willen de zondagsrust eerbiedigen. Dat geldt ook voor het tellen van stemmen op zondag.' Zodoende is er dus in Nederland gekozen om op donderdag te stemmen voor het Europees parlement. 'Dat is meteen ook de de dag die het dichtst bij de 'gewone' woensdag staat.'
Alle andere verkiezingen zijn dus eigenlijk altijd op woensdag. Hoe dat zit, weten ze bij politiek voorlichtingscentrum ProDemos in Den Haag. Begeleider Noumidia Massaoudi: 'Traditioneel vallen de verkiezingen op de woensdag, omdat religieuze dagen (vrijdag, zaterdag en zondag) bij voorbaat zijn uitgesloten.'
'Verder valt de maandag ook af', gaat Massaoudi verder. 'Omdat de voorbereidende werkzaamheden dan in het weekend zouden plaatsvinden, wat niet handig is.' Het heeft te maken met lesuren op de basisscholen. Sinds jaar en dag is de woensdagmiddag een dag die voor veel leerlingen vrij is. 'Veel van de basisscholen zijn beschikbaar als stembureau. Door het op woensdag te doen, hebben ze minder last van de werkzaamheden van zo'n stembureau', zegt Massaoudi.
Iets langer wachten
Overigens is het niet meteen duidelijk hoe Europa gestemd heeft. De uitslag wordt namelijk pas op 19 juni bekend. Dan moeten volgens de Kiesraad alle stemmen geteld zijn.
Wel komt er een voorlopige uitslag, maar die zal dus sowieso pas zondagavond laat of maandag komen. 'Dat kan dan pas, zodat de uitslag in andere landen niet kan worden beïnvloed.
Lees ook: Europese Parlementsverkiezingen: Hier kun je stemmen in de gemeente.