Afscheidsinterview burgemeester Van der Velde: ‘Mensen zeiden: jij moet eens burgemeester worden’
GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM - Marina van der Velde neemt op dinsdag 2 november afscheid als burgemeester van de gemeente Kaag en Braassem. In een afscheidsinterview blikt Studio Kaag en Braassem samen met Van der Velde terug op de afgelopen 11,5 jaar, waarin zij de eerste kroonbenoemde burgemeester was van de fusiegemeente Kaag en Braassem. Onderaan dit artikel is het volledige interview te bekijken.
Van der Velde, die oorspronkelijk uit Rotterdam komt, kende de gemeente nauwelijks voordat ze er als burgermoeder aan de slag ging. Rijdend over de A4 kwam ze vaak door het gebied, maar daar bleef het ook bij. 'En ik was heel blij verrast toen ik hier kwam, hoe mooi het gebied is. Ik zeg altijd: wij zijn de parel aan de A4', aldus Van der Velde. 'Ik wil iedereen oproepen om toch eens de afslag te nemen, Roelofarendsveen, Hoogmade, Oude Wetering, kies er één. Kom eens een paar dagen bij ons varen, fietsen, kijken.'
Voordat Van der Velde in maart 2010 aan de slag ging als burgemeester, werkte ze voor het project Noord/Zuidlijn in Amsterdam. 'Ik was verantwoordelijk, onder andere, voor de vergunningverlening voor het hele project. Dan moet je die zeven deelgemeenten met de neus één kant op krijgen', legt Van der Velde uit. 'Dat aspect, dat vind je in het burgemeesterschap ook heel erg. En een aantal mensen om mij heen zeiden: jij moet eens burgemeester worden.' Dat advies heeft ze opgevolgd. 'Ik ben heel blij dat ik die kans gekregen heb en dat ik hier terecht ben gekomen. Het is gewoon een hele mooie periode.'
De gemeente telt inmiddels bijna 28.000 inwoners, waarvan Van der Velde er in de afgelopen jaren veel heeft ontmoet. 'Het zijn hele ondernemende mensen hier. Ik was ongelofelijk verrast door de hoeveelheid initiatieven die hier genomen worden in het verenigingsleven, door de ondernemers. Mensen zijn altijd bezig zich te ontwikkelen en nieuwe dingen met elkaar te bedenken', zegt Van der Velde. 'En met name dat 'met elkaar', de gemeenschapszin, is in alle kernen heel er groot en dat brengt de mensen ook tot elkaar en met elkaar. Dat is mooi om te zien, daar houd ik van.'
Braassemerland
Met de samenvoeging van de voormalige gemeenten Alkemade en Jacobswoude kwam de uitdaging om één gemeente te zijn voor alle dorpskernen. 'Dat wordt steeds beter', zegt Van der Velde. 'Maar je merkt het nog steeds in de reacties van mensen. Dat Braassemermeer zit als een grote plas water tussen al die kernen in en men heeft nogal de neiging, als iets niet lekker loopt in een kern, te zeggen: aan de overkant van het water wordt het wel goed geregeld, waarom dan bij ons niet?'
Het dossier Braassemerland noemt de burgemeester als iets wat dat gevoel heeft versterkt. 'Dat heeft gewoon veel geld gekost en dat heeft kwaad bloed gezet', aldus Van der Velde. 'Wat je ervan geleerd hebt, is dat je - en dat was in den lande de les - als gemeente eigenlijk niet zelf een actieve grondpolitiek moet voeren. Omdat daar te grote risico's aan zitten. Dat was gebeurd, er waren aankopen gedaan toen ik hier kwam. Dus dan is het ook een beetje roeien met de riemen die je hebt en het proberen weer op de rails te krijgen. En ik ben heel trots op de manier zoals dat gelukt is en wat er hier allemaal verschijnt aan mooie woningen. Daar kunnen we met elkaar trots op zijn.'
MH17
Als absoluut dieptepunt tijdens haar burgemeesterscarrière noemt Van der Velde de MH17. 'Dat verdriet is zo voelbaar geweest in de hele gemeente, en nog steeds', legt de burgemeester uit. 'Als je daarop terugkijkt, is het ook mooi om te zien hoe we dat toch met elkaar hebben weten te dragen. Hoe de gemeenschap om die gezinnen heen is gaan staan, troost heeft geboden. Voor zover dat mogelijk is, want het is dramatisch voor de gezinnen die het getroffen heeft.'
Op 17 juli 2014, de dag waarop de MH17 werd neergehaald, besloot Van der Velde naar Schiphol te gaan. 'Om te kijken of ik mensen herkende die daar op zoek waren naar hun familieleden. Dat was natuurlijk een chaos, waar de familieleden werden opgevangen. Ik heb daar rondgelopen en gekeken en niemand gevonden', zegt de burgemeester. Een dag later is zij, samen met wethouder Schoonderwoerd, naar de betreffende families toegegaan. 'Het mooie was dat zij mij wel hadden gezien en zeiden: goh burgemeester, zat er ook iemand in het vliegtuig van uw familie? Ik zei: nee, ik zocht jullie. Zo vonden we elkaar, dat was een mooi contact.'
Ook daarna heeft de burgemeester contact gehouden met de families. Bij verschillende bijeenkomsten die daarna werden georganiseerd, zoals herdenkingen, is ook een vertegenwoordiging van het gemeentebestuur aanwezig geweest. 'Ik heb toch het gevoel dat we ook wel een beetje troost hebben kunnen bieden vanuit het gemeentebestuur, ook in de verwerking en de eerste periode van: wat is de behoefte van de families en hoe willen ze dat afscheid regelen? Daar hebben we wel in kunnen steunen en daar ben ik heel blij om', zegt Van der Velde.
Opvang vluchtelingen en ebolavirus
De tijdelijke opvang van vluchtelingen in Roelofarendsveen noemt de burgemeester als één van de hoogtepunten. 'Om te merken hoe ook dat, samen met de gemeenschap, op een hele natuurlijke manier eigenlijk verlopen is. De inrichting van de sporthal, het ambtelijk apparaat was meteen bereid om gewoon door te werken en te zorgen dat het klaar was, de inwoners kwamen met allerlei hulpmiddelen, en met speelgoed en kleding er naartoe. Ze boden hun diensten aan om de vluchtelingen te helpen, de verenigingen kwamen muziek maken', zegt Van der Velde. 'Dat vond ik echt wel een hoogtepunt om te zien hoe hier met elkaar geleefd wordt.'
Een situatie die Van der Velde volstrekt niet had voorzien, had te maken met het ebolavirus. 'Uit Sierra Leone kwamen twee artsen terug die mogelijk besmet waren met het ebolavirus. Die kwamen op Schiphol aan en toen heeft de organisatie waar ze bij werkten gedacht: we brengen ze op een rustige plek onder. En dat bleek een woonboot hier in Roelofarendsveen te zijn. Naar ons gevoel midden in het dorp', legt Van der Velde uit. 'Dat was ook wel even schakelen van: hoe ga je daar nou mee om? Hoe informeer je de mensen en hoe isoleer je ook het hele ebola-gebeuren?'
Opvolger Astrid Heijstee
'Ze is al stiekem haar rondes aan het doen en aan het proeven hoe het hier in de gemeente is', zegt Van der Velde over Astrid Heijstee, die op woensdag 3 november de nieuwe burgemeester van Kaag en Braassem wordt. 'Ik ben heel blij dat ik haar ook een beetje een overdrachtsdocument kan overhandigen van alles wat er speelt, zodat ze goed beslagen ten ijs kan komen.' De burgemeester benadrukt dat het vooral aan Heijstee zelf is om haar eigen invulling aan het ambt te geven.
De kwetsbare mensen in de samenleving, noemt Van der Velde als een belangrijk aspect dat ze de nieuwe burgemeester mee wil geven. 'Dat is vaak een heel onderbelicht aspect van het burgemeesterschap, maar er zijn kwetsbare mensen die echt wel hulpbehoevend zijn. De hulp van een burgemeester ook nodig hebben en daarin wil ik haar graag meenemen in hoe ik dat heb gedaan. Om de verschillende hulporganisaties bij elkaar aan tafel te krijgen en soms wel te kunnen doorbreken van: we kunnen dit, buiten de lijntjes, voor iemand betekenen.'
Uitdagingen
De realisatie van nieuwe bedrijventerreinen in de gemeente Kaag en Braassem noemt Van der Velde één van de uitdagingen die er nog zijn. 'Ik vind het heel jammer dat dat nog niet rond is', zegt de burgemeester. 'En we hebben nog de hele energietransitieproblematiek die ook niet gering is. Ook jammer dat ik daar niet verder mee aan de slag kan.' Schiphol, met de wijzigingen van de aanvliegroutes, stipt Van der Velde als een ander belangrijk dossier aan.
'Er zijn ook kleine dossiers. Dat is bijvoorbeeld, waar ik me al twaalf jaar aan stoor, het parkeergebeuren rond de molen in Hoogmade. Het is een heel klein dossiertje. Dat had ik graag opgelost willen hebben, dat is me niet gelukt. Misschien lukt het haar', aldus Van der Velde.
Een zelfstandige gemeente
'Ik hoop dat ze in alle rust met elkaar kunnen voortleven zoals ze dat tot nu toe hebben gedaan', spreekt Van der Velde de wens uit voor de inwoners van de gemeente. 'Ik laat een gemeente achter die financieel redelijk gezond is. Een gemeente waarin de raad zijn ambities heeft kunnen uitspreken en een plek heeft kunnen geven ook in het meerjarenperspectief. En als je dat met elkaar in kleine zelfstandigheid voor elkaar weet te boksen, ook de komende jaren, dan denk ik dat je spekkoper bent.'
Ondanks dat een gemeentelijke fusie in de toekomst niet ondenkbaar zou zijn, zegt Van der Velde voorstander te zijn van een zelfstandige gemeente. 'Ja. Zolang het financieel gaat, ja', zegt de burgemeester. Een gemeente met een omvang van de gemeente Kaag en Braassem zorgt er volgens Van der Velde voor dat het gemeentebestuur dicht bij de inwoners kan staan. 'En hoe groter je wordt, hoe moeilijker dat wordt voor het bestuur. Dat gun ik deze gemeente, om dat te kunnen behouden'
